του Δρ. Γεωργίου Ι. Αναστασόπουλου*
Πολύς λόγος γίνεται για την οικονομική χρεοκοπία της χώρας μας. Κάποιοι επεκτείνουν το πρόβλημα και σε άλλες εκφάνσεις της οργανωμένης κοινωνίας μας όπως την παιδεία, την ασφάλεια, την κοινωνική μέριμνα, το μεταναστευτικό κλπ, ισχυριζόμενοι πως η κρίση είναι ευρύτερη. Στην κατεύθυνση αυτή ακούγονται και πολλές φωνές που αναφέρονται σε ηθική χρεοκοπία που έχει προηγηθεί της οικονομικής. Σκοπός του σημερινού μου σημειώματος είναι να εστιάσω σε ένα ακόμη σκοτεινό σημείο της ζωής του σύγχρονου νεοέλληνα, αυτό της «κοινωνικής αλληλεγγύης».
Ως «κοινωνική αλληλεγγύη» ορίζουμε το κατά πόσο οι πολίτες μιας χώρας αναπτύσσουν σχέσεις αλληλοϋποστήριξης, συμμετέχουν σε κοινωνικά δίκτυα, σέβονται, εμπιστεύονται και υποστηρίζουν τους συνανθρώπους τους. Η δυνατότητα του να μπορεί κανείς να στηριχθεί σε φίλους, οικογένεια αλλά ακόμη και τους ξένους προς αυτόν συμπολίτες του σε περιόδους κρίσης αποτελεί σημαντικό παράγοντα ψυχικής ηρεμίας. Οι σχέσεις που χτίζονται με βάση την εμπιστοσύνη προκαλούν ικανοποίηση και χαρά και αποτελούν μοναδικό διέξοδο όταν άλλες πτυχές της ζωής όπως η υγεία, η εργασία και το κράτος απουσιάζουν. Η ανάπτυξη, λοιπόν, αμοιβαίων σχέσεων εμπιστοσύνης, αλληλοεκτίμησης και αλληλοσεβασμού σε μια κοινωνία αποτελούν κρισιμότατες παραμέτρους της προσωπικής ευτυχίας του κάθε πολίτη ως μονάδα.
Η κοινωνική ωρίμανση σε θέματα αλληλεγγύης χαρακτηρίζεται από το κατά πόσον οι πολίτες εμπιστεύονται τρίτους (γνωστούς ή ξένους), από τα επίπεδα δωρεών μιας χώρας, από το κατά πόσο κανείς θα βοηθούσε έναν αναξιοπαθούντα, ή από τον βαθμό εθελοντικής προσφοράς σε μια κοινωνία. Επιπλέον, το πόσο κανείς εκτιμά την φιλία, η την οικογένεια, το αν εμπιστεύεται τους συνανθρώπους του, την εθελοντική συμμετοχή του σε κοινωφελείς δραστηριότητες, αποτελούν, επίσης, μερικούς μόνο δείκτες της κοινωνικής αλληλεγγύης, που επηρεάζουν την καθημερινή ζωή όλων μας.
Η έλλειψη κοινωνικών συμπεριφορών αλληλεγγύης οδηγεί σε...